رژیم کتوژنیک چیست و چرا محبوب شده است؟
رژیم کتوژنیک (Ketogenic Diet) نوعی رژیم کم‌کربوهیدرات و پرچرب است که بدن را وارد حالت کتوزیس می‌کند. در این حالت، به جای گلوکز، چربی‌ها منبع اصلی سوخت بدن می‌شوند و با سوخت ناقص چربی در کبد، اجسام کتونی (کتون‌ها) تولید می‌شوند.
این رژیم در ابتدا برای بیماران مبتلا به صرع و تشنج طراحی شد، اما امروز به‌عنوان یکی از روش‌های کاهش وزن در فضای مجازی و باشگاه‌ها تبلیغ می‌شود – در حالی که بدون نظارت علمی، می‌تواند برای سلامت عمومی خطرآفرین باشد.
آیا رژیم لاغری با کتوژنیک واقعاً مؤثر و ایمن است؟
در ابتدای این رژیم، کاهش وزن سریع رخ می‌دهد که اغلب ناشی از دفع آب بدن در اثر کاهش کربوهیدرات است. این کاهش ناگهانی وزن، اغلب مخاطب را گمراه کرده و باعث می‌شود فکر کند چربی‌سوزی رخ داده، در حالی که کاهش وزن پایدار نیست.
تأثیر رژیم کتوژنیک بر سلامت روان
یکی از نگرانی‌های مهم، تأثیر منفی این رژیم بر سلامت سیستم عصبی و روانی است:
- کاهش تمرکز
- بی‌حوصلگی و تحریک‌پذیری
- پرخاشگری
- بوی بد دهان به دلیل دفع استن از راه تنفس
مغز انسان به گلوکز وابسته است و کاهش شدید آن، کارایی ذهنی را مختل می‌کند.
📺 ویدیوی کامل این موضوع را در آپارات دکتر من ببینید.
عوارض جسمی و متابولیک رژیم کتوژنیک
در ادامه پیروی از رژیم کتوژنیک، مشکلات متعددی در بدن بروز می‌کند:
مشکلات گوارشی:
- تهوع و استفراغ
- سوزش معده
- یبوست مزمن
مشکلات عضلانی و متابولیک:
- ضعف عضلات
- ریزش موی شدید
- التهاب سیستمیک و ضعف ایمنی
- اختلال در متابولیسم مواد مغذی
- التهاب کبد و پانکراس
تأثیر رژیم کتوژنیک بر استخوان‌ها و کلیه
مطالعات علمی نشان می‌دهد که:
- این رژیم می‌تواند پوکی استخوان و افزایش شکستگی استخوانی ایجاد کند.
- باعث اسیدی شدن ادرار شده و با کاهش سیترات، سنگ کلیه (به‌ویژه سنگ‌های اگزالات) شکل می‌گیرد.
- دفع بالای کلسیم از بدن به از بین رفتن تراکم استخوانی منجر می‌شود.
خطرات قلبی، کلیوی و هورمونی
افزایش مصرف چربی و پروتئین در این رژیم می‌تواند منجر به:
- افزایش کلسترول بد (LDL)
- مقاومت به انسولین و خطر دیابت نوع ۲
- نارسایی کلیوی در بیماران مستعد
- نارسایی قلبی، آریتمی و ضعف عضله قلب
همچنین در بانوان، اختلال در هورمون‌ها و قاعدگی دیده شده است.
خطر رژیم کتوژنیک برای زنان باردار
رژیم‌های بسیار کم‌کربوهیدرات حتی با مصرف مکمل اسیدفولیک، می‌توانند باعث نقایص لوله عصبی در جنین شوند.
بنابراین رژیم کتوژنیک برای زنان باردار یا در سن باروری توصیه نمی‌شود.
✅ کلام اخر : آیا رژیم کتوژنیک برای کاهش وزن مناسب است؟اگرچه رژیم کتوژنیک ممکن است کاهش وزن موقت ایجاد کند، اما عوارض گسترده‌ای دارد که نمی‌توان آن را نادیده گرفت. این رژیم برای همه افراد مناسب نیست و اجرای آن باید تنها با تجویز و نظارت متخصص تغذیه انجام شود.
دوست داری خود دکتر تغذیه این نکات رو برات توضیح بده؟
همین حالا پادکست گفت‌وگوی اختصاصی با متخصص تغذیه در رادیو دکتر من رو گوش بده
نویسنده: همه چیز درباره لاغری با چربی
دیدگاه خود را درج کنید